Uitgebreide riolerings- en wegenwerken in de Zoutelaan: een noodzakelijke investering voor de toekomst 

In de wijk Het Zoute in Knokke-Heist worden de komende jaren grootschalige riolerings- en wegenwerken uitgevoerd in de Zoutelaan en omgeving. Dit project, een samenwerking tussen Aquafin, de gemeente Knokke-Heist en AGSO Knokke-Heist – Waterbedrijf, gaat veel verder dan enkel het vernieuwen van de bovenbouw. De werken zijn essentieel voor de modernisering van het rioleringsstelsel, de bescherming van het milieu en het duurzame beheer van water. De werkzaamheden zullen lopen tot minstens 2029 en vormen een van de grootste Aquafin-projecten in Vlaanderen, met een totale investering van 35 miljoen euro.
 

Een historisch perspectief: pioniers in waterbeheer

Knokke-Heist heeft een lange traditie van innovatie op het gebied van waterbeheer. Al in 1900 werd in Heist begonnen met drinkwaterwinning in Park 58, gevolgd door Knokke in 1913, waar de golf een cruciale rol speelde. Het kustgebied, met zijn dikke laag duinzand en onderliggende ondoordringbare kleilaag, leent zich uitstekend voor waterwinning. Dit systeem, dat hemelwater opvangt en filtert, heeft Knokke-Heist in staat gesteld om vroeg een betrouwbaar drinkwatersysteem op te bouwen. Zelfs elektriciteit werd pas later, rond 1920, geïntroduceerd.

Waarom zijn deze werken noodzakelijk?   

De riolering in de Zoutelaan dateert uit de jaren 1920 en ‘30 en is dringend aan vernieuwing toe. Oorspronkelijk werd de wijk ontwikkeld door Compagnie Het Zoute, die destijds als eerste in België een waterzuiveringsinstallatie aanlegde in de Hazegrasstraat. Dit systeem, met kleine leidingen qua diameter en pompstations aan de Konijnendreef, het Zwitsers Pad en het Alfred Verweeplein, verzamelde afvalwater en pompte het naar de waterzuivering. Hemelwater infiltreerde toen grotendeels in de bodem, wat hielp om de grondwatertafel op een natuurlijke manier aan te vullen en de verzilting tegen te gaan.

Vanaf de jaren 60 veranderde dit drastisch. Door de snelle verstedelijking werden grachten drooggelegd en grote rioleringsbuizen aangelegd die zowel afvalwater als regenwater afvoerden. Dit systeem, dat destijds efficiënt leek, zorgt vandaag voor problemen. Hemelwater, dat eigenlijk nuttig zou zijn voor infiltratie, wordt samen met afvalwater naar de waterzuivering gepompt, wat leidt tot overbelasting en overstort naar de Paulusvaart. Dit heeft negatieve gevolgen voor de waterkwaliteit en het milieu.

Verzilting tegengaan en hemelwaterbeheer

Het kustgebied kampt met een groeiende uitdaging van verzilting, waarbij zout water de zoetwatervoorraad dreigt te verdringen. Dit is schadelijk voor planten, landbouw en drinkwatervoorziening. Daarom wordt ingezet op een robuust systeem waarin hemelwater maximaal kan infiltreren in de bodem. In de Zoutelaan kunnen geen infiltratieriolen worden aangelegd door het hoge grondwaterpeil, maar de afwatering wordt aangepast zodat regenwater eerst naar groenzones wordt geleid en pas bij extreme neerslag in de regenwaterriolering terechtkomt.

De toekomst: een gescheiden rioleringsstelsel en duurzame oplossingen

De volledige infrastructuur in Het Zoute wordt vernieuwd en er komt een gescheiden rioleringsstelsel. Dit betekent dat afvalwater en hemelwater apart worden afgevoerd, wat de efficiëntie van de waterzuivering verhoogt en overstorten naar de Paulusvaart drastisch vermindert. Een nieuw pompstation op het Oosthoekplein zal het verouderde pompstation aan het Jagerspad en de Spaanselaan vervangen. Bovendien wordt de Paulusvaart ecologisch hersteld door slibruiming en de aanleg van buffers, zodat regenwater gecontroleerd kan worden afgegeven aan de waterloop.  

Dit project past binnen een breder kader van gemeentelijke investeringen in strategische regenwaterassen, zoals de projecten aan de Albertlaan, het Gemeenteplein en de Oude Tramweg. Al deze initiatieven zorgen ervoor dat Knokke-Heist voorbereid is op de toekomst, met een duurzaam waterbeheer voor de lange termijn

Technische uitdagingen en vooruitgang

De werken in de Zoutelaan vormen een technisch huzarenstukje. De diepe ligging van buizen, de aanwezigheid van beschermde zones en nutsleidingen maken het een complexe operatie. Er wordt gebruikgemaakt van innovatieve technieken voor de bemaling en uitvoering.

Met deze ambitieuze werken zet Knokke-Heist een belangrijke stap naar een toekomstbestendige en duurzame waterhuishouding. De hinder is een noodzakelijk kwaad dat op lange termijn zal resulteren in een robuust en klimaatbestendig rioleringsnetwerk, met oog voor zowel ecologie als stedelijke ontwikkeling.