Arrest Raad van State bevestigt lokale achterkamerpolitiek en belangenvermenging

De Raad van State fluit het gemeentebestuur van Knokke-Heist terug. Het gemeentebestuur had met een ruimtelijk uitvoeringsplan het woonuitbreidingsgebied aan de Sluisstraat geschrapt. Volgens de bevoegde schepen Kris Demeyere (GBL) gaat het om een ‘procedurefout’ die relatief eenvoudig te herstellen is[1],  maar oppositiepartij N-VA denkt daar anders over. “Het is de zoveelste aanwijzing dat het ruimtelijk beleid van het gemeentebestuur met haken en ogen aan elkaar hangt.  Het is nu de hoogste tijd om ons ruimtelijk beleid transparant en ten gronde aan te pakken.”, zegt fractieleidster Cathy Coudyser. "Bovendien bevestigt het arrest wat wij al langer aanklagen, namelijk de lokale achterkamertjespolitiek waarbij gemarchandeerd wordt met gronden en eerder particuliere belangen lijken te spelen, dan het algemeen belang van onze inwoners”.

Particuliere belangen boven het algemeen belang en inconsequente houding

Toen Knokke-Heist in 2019 met het ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP) “Zuidelijke rand Westkapelle” de site rond de Sluisstraat omzette van woonreservegebied naar landbouw, trokken de grondbezitters naar de rechter. Zij zagen hun grond immers in waarde dalen. Het gemeentebestuur wil duidelijk geen nieuwe woonwijk aan de Sluisstraat, naar eigen zeggen vanwege de slechte ligging van de site en de watergevoeligheid van het gebied.   “Dat blijkt nochtans niet uit de toets die in bijlage 2 te vinden is.” stelt de N-VA fractieleider Coudyser.  "Door woonreservegebied te schrappen, bevestigt het gemeentebestuur dat er geen lokale acute woonbehoefte is.  Maar tegelijk plannen ze een nieuwe woonwijk pal in openruimtegebied. Het gaat om de Knokse Tolpaertpolder, gelegen in de oksel van Knokke Dorp. Alleen is deze site op vandaag nog geen woongebied, maar landbouwgrond. Het bestuur plant er meer dan 450 ‘betaalbare’ woningen en is al gestart om de gronden om te zetten van landbouw naar wonen (RUP “Keuvelwijk” dat lopende is). Dat is op zijn minst inconsequent.  Te meer daar de Tolpaertpolder grotendeels in handen is van de familie van wijlen burgemeester Lippens. De herbestemming naar woongebied betekent een serieuze waardevermeerdering. Bovendien worden ook de bouwplannen zelf uitgevoerd door Compagnie Het Zoute, het bedrijf waarin dezelfde familie participeert. Logisch dat de grondbezitters van de site Sluisstraat naar de Raad van State zijn getrokken. Zij zagen hun potentiële bouwgrond opgeofferd worden voor die van de familie Lippens."[2]

Raad van State fluit gemeentebestuur terug

Volgens Cathy Coudyser (N-VA) is het zonneklaar: “De Tolpaertpolder moet koste wat het kost ontwikkeld worden uit private belangen.  (zie historiek van het dossier als bijlage).” Wat Coudyser in 2017 tijdens de PANO-reportage aanklaagde wordt bevestigd.  De Raad van State fluit nu ook juridisch het gemeentebestuur terug. “Je mag als bestuur niet zomaar freewheelen en gronden herbestemmen als dat niet gedekt wordt door je structuurplan. En daar zit de fout.  De gemeente heeft simpelweg haar bevoegdheid overschreden en dat kon je al van mijlenver zien aankomen. De provincie schrapte in 2004 zelfs de optie uit het structuurplan om de Sluisstraatsite met de Tolpaertpolder planologisch te ruilen.  Het is ook niet door RUP’s te verkappen en het te verpakken onder het mom van betaalbaar wonen dat je zomaar je gangetje kan gaan.” stelt Coudyser.  "Maar het gemeentebestuur bleef koppig haar willetje doordrijven.  Het eerste deel van het opzet, namelijk het woonreservegebied op de Sluisstraatsite omzetten naar landbouwgebied, is dus niet gelukt. Alles blijft bij het oude. “We zitten in ieder geval terug bij af en onze fractie zit met tal van vragen die we op de komende gemeenteraad zullen voorleggen aan de schepen”, stelt Coudyser. (zie bijlage drie – interpellatie N-VA)

Gemeentebestuur blijft haar willetje doorduwen. Ook RUP Keuvelwijk is rechtsonzeker

"Om dezelfde reden is het gemeentebestuur opnieuw en bewust een ‘procedurefout’ aan het maken met de plannen voor de woonontwikkeling op de Tolpaertpolder. Want het RUP “Keuvelwijk” dat hiervoor is opgestart, wordt evenmin gedragen door het structuurplan”, stelt Coudyser die hierover advies heeft gevraagd bij haar juristen.

Veel tijd en geld verloren en rechtszekerheid in het gedrang 

Volgens N-VA is het de hoogste tijd dat het bestuur zijn ruimtelijk beleid transparant en ten gronde aanpakt. “Als je weet dat de opmaak van een RUP zo’n twee à drie jaar in beslag neemt en gauw enkele tienduizenden euro’s kost, is er al veel tijd en geld verloren gegaan. Dat hadden ze beter in het nieuwe ruimtelijk beleidsplan gestoken dat in 2019 werd opgestart en amper voortgang boekt. Een fris en breed gedragen beleidsplan is de enige weg naar de gewenste ontwikkeling van Knokke-Heist met als horizon 2040. Niet zoals nu gebeurt, met een wirwar aan RUP’s die achteraf onwettig blijken te zijn.”, aldus de N-VA-fractie bij monde van Cathy Coudyser die het vervolg van dit verhaal nauwlettend in het oog zal blijven houden.  

Garanties op betaalbaar wonen

Een van de belangrijkste uitdagingen van Knokke-Heist is een betaalbaar woonaanbod creëren. Daarvoor heb je een woonbehoeftenanalyse nodig en een visie hoe en waar je die woon-noden wil oplossen.  Die visie komt in een gemeentelijk beleidsplan aan bod.  Belangrijk is dat de  gemeente zelf de regie in handen neemt en met publiek-private samenwerkingen, instrumenten als erfpacht, recht van opstal aan de slag gaat.  Daarbij moeten nieuwe woonvormen (coöperatief wonen, cohousing, kangoeroewonen, ...) ingang vinden in Knokke-Heist.  “Vandaag is met de private ontwikkelaar van de Tolpaertpolder nog geen enkele samenwerkingsovereenkomst getekend, laat staan dat er duidelijkheid is rond hoe men dat betaalbaar wonen wil realiseren.  Dat is pas de wereld op zijn kop.  Je kan geen RUP op maat van een projectontwikkelaar schrijven zonder zelf het algemeen belang voor de inwoners voor ogen te houden.” besluit Coudyser.

Bijlagen:

1. Historiek Tolpaertpolder
2. Mobiscore
3. Interpellatie

[1] “Stadsbestuur heeft huiswerk niet gedaan: door fout wordt zuidelijke rand voorlopig nog geen landbouwgebied”, Het Nieuwsblad 12 mei 2022.

[2] “Knokse grondbezitters in het verweer tegen Lippens”, De Tijd 18 januari 2020.